دارالعرفان/ مفسّر، محقق و پژوهشگر قرآن کریم با بیان اینکه ارزش زن و مرد در پیشگاه خداوند هیچ تفاوتی ندارد، گفت: کسی حق ندارد زن را کوچک بشمارد و فکر کند که آثار وجودی مثبت زن با مرد در قیامت تفاوت دارد. گاهی مرد یا زنی با دست خود بسیار خودشان را کوچک می کنند و مدام با گناه به خود ضربه میزنند و شجرۀ وجودی خود را با این همه ضربه زدن مثل ضربهای که به آجر میزنند خورد میکند و خاک میشود.
به گزارش روابط عمومی و امور بین الملل مؤسسه علمی فرهنگی دارالعرفان، استاد حسین انصاریان در سخنرانی خود در حسینیۀ همدانیهای تهران، اظهار کرد: کلمۀ وجود انسان اگر مثبت معنا شود طبق آیات قرآن مصداق زیباترین معانی خواهد بود. مؤمن، صادق، سابح، متصدق، مسلم و کلمات دیگری از این قبیل، همه در پروندۀ انسان ثبت میشود و این امکان هست که یک انسان معنادار روز قیامت با همۀ این عناوین وارد محشر شود.
ریشه زن و مرد یکی است، تفاوت در پیشگاه خدا تنها در جسم شان است
وی به تفاوت زن و مرد در پیشگاه خداوند اشاره و خاطرنشان کرد: تفاوت مرد و زن در پیشگاه خدا در بدنشان است، ولی ریشۀ مرد و زن یکی است که قرآن مجید میفرماید: «مِنْ نَفْسٍ واحِدَة» من همه را از یک حقیقت آفریدم، این حقیقت دو شاخه دارد که هر دو شاخه برای یک ریشه هستند؛ یک شاخه آن «رجال» و شاخه دیگر «نسا» است.
کسی حق ندارد زن را کوچک بشمارد
استاد برجسته اخلاق حوزه های علمیه تأکید کرد: کسی حق ندارد زن را کوچک بشمارد و فکر کند که آثار وجودی مثبت زن با مرد در قیامت تفاوت دارد. گاهی مرد یا زنی با دست خود بسیار خودشان را کوچک می کنند و مدام با گناه به خود ضربه میزنند و شجرۀ وجودی خود را با این همه ضربه زدن مثل ضربهای که به آجر میزنند خورد میکند و خاک میشود. قرآن مجید می فرماید اگر این ضربه زدن ادامه پیدا کند، شخص به «أَسْفَلَ سافِلِين»(تین، 5) میرود.
اگر انسان مدام به خود ضربه بزند، به پستترینِ پستان عالم میرسد
استاد انصاریان ادامه داد: اگر انسان مدام به خود ضربه بزند یا به قول امروزیها خودزنی کند، به پستترینِ پستان عالم میرسد. ما نمیدانیم پستترین پستان در عالم چیست، ولی هر مرد و زنی میتواند با ضربه زدن به خود اینقدر خود را کوچک کند که پستترین پستان شود، قرآن می فرماید: «ثُمَّ رَدَدْناهُ أَسْفَلَ سافِلِين» در این مرحله یقین بدانید که انسان از عرصه رحمت و مغفرت خدا برای ابد خارج میشود.
وی به نمونه ای از آمرزش خداوند اشاره و خاطرنشان کرد: موسی بن عمران(ع) به داغ برادرش هارون مبتلا شد، خواست به پیشگاه خدا دعا کند، در کوه طور آمد. به پروردگار عالم با اشک و زاری و با دل داغدیده گفت: خدایا برادرم هارون را بیامرز. خطاب رسید: برادرت که آمرزیده شد. خدا در آن زمان به موسی گفت: اکنون از من مغفرت بخواه برای کل مردم روی زمین، همه را میآمرزم به جز یک نفر و آن هم قاتل حسین بن علی(ع) است چرا که او خود را از دسترس بیرون کرده است.
انسان کامل کیست؟
وی در ادامه معنایی از انسان کامل را تبیین کرد و گفت: قرآن می فرماید که اگر مردی یا زنی مدام خود را با تبر گناه بزند تا دیگر ذرهای از مقام انسانیت برایش نماند، او را به پستترین پستان برمیگردانم. اما اگر همین مرد و زن 30 عنوان قرآنی را در خود تحقق دهند و صادق، قانت، منفق، مستغفر، مؤمن، مسلم، سائح، صائم و مصلی شوند، روز قیامت هم با همۀ این معانی که در پروندهشان ثبت است، انسان کاملی هستند.
وی ادامه داد: اشاراتی در روایات مخصوصاً در جلد دوم «اصول کافی» هست که بوی معنای انسان کامل از آن استشمام میشود. انسان های کامل یعنی کسانی که در حد سعۀ وجودی خودشان کم ندارد و جای ایراد نگذاشتند که خدا در قیامت به آنها بگوید از این 30 عنوان انسان کامل، 17 عنوان را به دست آوردید، اگر بخواهم شما را به بهشت وارد کنم باید 13 عنوان باقی مانده را ببخشم، اما اگر نبخشم میمانید و راه نجاتی ندارید. البته اگر خدا این کار را نکند (که نمیکند)، مشتری بهشت خیلی کم میشود؛ یعنی میماند صد و بیست و چهار هزار پیغمبر و دوازده امام و تعدادی اندک «وَقَلِيلٌ مِنْ عِبادِيَ الشَّكُور»(سبا، 13) که اینها اهل بهشت هستند. شفاعت هم از همین باب است، شفاعت پارتیبازی نیست. «شَفع» یعنی پیغمبر و ائمه و قرآن و اولیای الهی میبینند چهار فرد مسلمان و متدین در قیامت لنگی دارند، به پروردگار عرض میکنند: اینها را با آبرو و مقام و ارزش ما جفت کن، اینها را از ما جدا نکن، ما را هر کجا میخواهی ببری جفت ما اینها را هم بیاور. این مقام شفاعت است. اگر این مقام در قیامت به داد نرسد در قیامت لنگ زیاد است.
این مفسر قرآن کریم در مورد عناوین مثبت در قرآن، گفت: این عناوین برای کسانی است که میخواهند خودشان را معنی کنند یعنی جسمِ در دنیا نمانند بلکه در کنار جسم، غذا، مغازه، تجارت خانه، ازدواج، معماری و بنایی برای بدن داشته باشند که این مورد رضایت خداست، انسان ها باید مرکب جسمی را تقویت کنند برای اینکه بتوانند برای معنی کردن وجود خودشان توان و قدرت داشته باشند.
استاد انصاریان عناوین منفی در قرآن را مورد اشاره قرار داد و تصریح کرد: عناوین منفی در قرآن بسیار است یعنی کسانی که به طرف «أَسْفَلَ سافِلِين» حرکت میکنند، به عنوان مثال «رین» به معنی چرک است، یعنی آدمهایی که حرکتشان برعکس است. فلاسفه میگویند حرکتشان قسری یعنی از بالا به پایین است، به جای اینکه به طرف آسمان بروند، به طرف مادیت میروند. قرآن مجید میگوید این آدم چرکین، عاصی، خاطی، مجرم، منافق، مشرک و کافر است. این معانی لایق و شایسته ما نیست، این معانی حتی لایق حیوانات هم نیست؛ لذا شما در قرآن نمیبینید که پروردگار عالم ماری، عقربی، خوکی، خرسی، الاغی را به این لغات نسبت داده باشد.
اگر خود را آلوده به گناه کردید؛ خداوند با توبه، اصلاح حال، اصلاح اخلاق، اصلاح عمل شما را می بخشد
نویسنده کتاب ارزشمند «توبه آغوش رحمت» افزود: عناوین منفی اگر در پرونده ثبت شود و کسی نتواند با ماه رمضان، دعای عرفه، عبادت و بندگی آن را پاک کند؛ قیامت و برزخ واقعاً لنگ میماند، این هم عنایتی است که خداوند به بندگانش کرده که اگر خود را آلوده به این عناوین کردید من با توبه، اصلاح حال، اصلاح اخلاق، اصلاح عمل از پروندهتان پاک میکنم «إِلَّا مَنْ تابَ وَآمَنَ وَعَمِلَ عَمَلًا صالِحاً فَأُوْلئِكَ يُبَدِّلُ اللَّهُ سَيِّئاتِهِمْ حَسَنات»(فرقان، 70).
اگر می خواهید برکات آسمان ها و زمین به رویتان باز شود، ترک گناه کنید
استاد انصاریان در پاسخ به اینکه نعمتها برای مؤمنین است یا کفار؟ گفت: بر اثر گناه قحطی برای بنیاسرائیل به وجود آمد، باران نیامد و باغها خشک شد و دیگر محصول نبود، بنی اسرائیل کلنگ برمیداشتند میبردند قبرستان قبر مردههایشان را میکندند و اگر گوشت داشت گوشت مردههای خودشان را میخوردند، اگر استخوان بود آنها را میکوبیدند و میخوردند. خداوند می فرماید: فراوانی و ارزانی و باران و زراعت دست ماست. «وَلَوْ أَنَّ أَهْلَ الْقُرى آمَنُوا وَاتَّقَوْا لَفَتَحْنا عَلَيْهِمْ بَرَكات ٍ مِنَ السَّماءِ وَالْأَرْض»(اعراف، 96) اگر میخواهید درِ برکات آسمانها و زمین را به رویتان باز کنم ایمان و ترک گناه را داشته باشید.
مفسر، محقق و پژوهشگر علوم قرآنی ادامه داد: ممکن است کسی بگوید اروپاییها و آمریکاییها تا نوک سر غرق گناه هستند، اما کشورشان بسیار سرسبز است و اوضاع عالی اکثر مردم در این کشورها، خوب و مناسب است، اما باید بدانیم که اینگونه نیست، در حال حاضر آمریکا مشکلات انسانی، اجتماعی، خانوادگی و ناموسی بسیار دارد؛ پیغمبر(ص) میفرماید: «بالاترین نعمت امنیت و سلامت زندگی است». قرآن نیز می فرماید: «کسانی که ثروت دارند، این ثروت نعمت نیست، اینها یک روی دیگری از عذاب جهنم است، میخورند و بیشتر مست میکنند».